Mikotoksyny to szczególna rodzina toksyn, których działanie bardzo często jest bagatelizowane. Mimo iż o nich słyszeliśmy, niestety nie wiemy, z czym dokładnie są one związane. Mykotoksyny u zwierząt hodowlanych, tak jak i u człowieka, potrafią wywołać wiele nieprzyjemnych schorzeń. Szacuje się, że są one obecne nawet w 25% wszystkich pasz na świecie. Zatrucie nimi prowadzi m.in. do mikotoksykozy, która obniża wyniki produkcyjne tuczu u zwierząt hodowlanych. Czym te toksyny są dokładnie oraz czy można je zwalczać? Odpowiedzi na te oraz inne pytania znajdziesz w poniższym artykule.
Mykotoksyny — co to?
Substancje te często określane również jako mikotoksyny, to trucizny produkowane przez grzyby. Są one na tyle szkodliwe, iż mogą one powodować obumieranie innych grzybów, bakterii, roślin, a nawet i zwierząt. Mogą one prowadzić również do powstawania poważnych uszkodzeń narządów w ciele człowieka, a w efekcie stać się nawet przyczyną jego śmierci. Czym to jest spowodowane? Mytotoksyny wykazują silne właściwości neurotoksyczne, nefrotoksyczne, immunotoksyczne, genotoksyczne oraz hepatotoksyczne. W praktyce oznacza to, że zaburzają one działania poszczególnych układów, a następnie powodują ich poważne uszkodzenia. Są na tyle niebezpieczne, że mogą również prowadzić do uszkodzenia kodu DNA. Do ich najpopularniejszych rodzajów należą m.in.:
- Aflatoksyny — przejawiają silnie rakotwórcze działanie;
- Ochratoksyny — obecne są w wielu napojach alkoholowych i również mają działanie rakotwórcze. Dodatkowo prowadzą do uszkodzenia nerek;
- Cytrynina — powstaje przez grzyby, które atakują zboża oraz produkowane z nich przetwory;
- Patualina — pojawia się głównie na owocach, które zaczynają gnić.
Mykotoksyny — objawy
Choroba wywołana tymi toksynami to mikotoksykoza. Objawia się ona występowaniem silnych alergii, które przybierają charakter przewlekły. Choroba nieleczona w efekcie prowadzi do poważnych uszkodzeń wątroby, podrażnień przewodu pokarmowego, powstawania owrzodzeń oraz spadku odporności organizmu. W najgorszych przypadkach choroba ta może prowadzić również i do śmierci. Dzieje się tak ze względu na to, że mikotoksyny zaburzają produkcję białek w żywych organizmach. To z kolei powoduje występowanie poważnych problemów w metabolizmie. Mikotoksyny znane są również ze swoich silnie rakotwórczych właściwości, które powodują uszkodzenie DNA żywych istot.
Mikotoksykoza — sposoby leczenia
Osoby, u których istnieje ryzyko występowania mikotokykozy, muszą udać się jak najszybciej do lekarza. W przypadku podejrzenia zatrucia u zwierząt należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem weterynarii. W trakcie leczenia choremu należy podawać doustnie węgiel aktywowany (leczniczy), który zneutralizuje objawy działania toksyn.
Jak usunąć mykotoksyny?
Niestety pomimo wielu usilnych starań producentów pasz dla zwierząt — mytotoksyny w dalszym ciągu stanowią poważny problem dla wielu hodowców zwierząt. Ponadto bardzo wysoki wskaźnik ich zawartości wykazują również gleby oraz rośliny uprawiane na polach. Do zakażenia mytotoksynami może dojść nawet w trakcie przechowywania produktów lub ich transportu. Dlatego najlepszym sposobem ochrony zwierząt hodowlanych jest ich prewencja przed zakażeniem. Zwierzęta należy chronić przed stresem, który może być wywołany zmianami pogodowymi lub obecnością pasożytów. Niezwykle ważne jest również to, czym są one karmione. Tak jak wspominaliśmy już na początku artykułu — niestety nawet 1/4 całej światowej produkcji pasz, może być skażona mytotoksynami. Aby zapobiec rozwojowi mykotoksyny u zwierząt hodowlanych, poleca się stosować preparat na mykotoksyny. Stosowane na paszach osłabią działanie toksyn, a w dodatku wspomogą naturalną odporność zwierząt hodowlanych. Przed ich użyciem należy jednak upewnić się, czy aby na pewno środek, który chcemy zastosować, spełnia normy unijne. Zgodnie z obowiązującym na ternie UE prawem, preparaty na mytotoksyny muszą posiadać certyfikaty 2006/1881/WE oraz 2007/1126/WE. Tylko takie preparaty są gwarancją skuteczności oraz bezpieczeństwa zwierząt, do których paszy są one dodawane.